تحقیق در مورد بنای امام رضا

خرید این محصول

» :: تحقیق در مورد بنای معصوم رضا

بنای حرم و دگرگونیهای آن:

← حرم باب زمان ایمن عباسی

اسمی است که مأمون عباسی (د ۲۱۸ق/۸۳۳م) پیش از شهادت امام‌رضا (علیه السلام) قبه‌ای بر فراز گور هارون ساخته بود که امام (علیه السلام) نیز باب زیر‌ همان قبه به خاک اسم شد. ازاین‌رو آغازین بنای حرم مطهر رضوی را می‌توان‌ همان بقه هارونی به شمار آورد. اکنون نیز ۲ واحد طول از دیوار چینه‌ایِ حرم که بنای آن منسوب به مأمون است، به جاست و بازمانده بنا روی‌ نیز دیوار قرار دارد. پس از آن حرف اوقات دیلمیان ، نشانه‌ای حاکی از تجدید بنا یا مرمت حرم مطهر در دست نیست، ولی اهل قبله است که پابوسی حرم در میان شیعیان رواج داشته و این بارگاه خجسته، مزاری معروف بوده‌است که جهانگردان و جغرافی‌دانانی بسان ابن‌حَوقَل و اِصْطَخْری و مقدسی از آن یاد کرده‌اند. سخنگو مقدسی (۳۴۵-۳۸۱ق/۹۵۶-۹۹۱م) آغازین کسی است که در کتاب خود از مرقد امام‌رضا (علیه السلام) به «مشهد» تعبیر کرده‌است. [۱] بنابراین، نظر اعتمادالسلطنه باب مطلع‌الشمس که گفته‌است «مقدسی از شهادتگاه ذکری ننموده» [۲] بی‌اساس است.

← حرم باب زمان دیلمیان

دیلمیان بقعه نخستین را به پاره‌ای تزیینات آراستند و باب روزگار آنان که امیرانی شیعی مذهب بودند، پابوسی حرم رضوی رواج یافت. باب سده ۴ق/۱۰م سبکتکین غزنوی حرم مطهر را بایر کرد و زیارت آن را ممنوع ساخت، اما پسر او یمین‌الدوله ستوده حرم را مرمت کرد و «بارگاهی نیک بپرداخت». [۳]بنابراین نظر پوپ که ترمیم بنا را به سلطان‌ ستوده غزنوی نسبت می‌دهد، صحیح نیست. پشت از وی عمیدالدوله فایق که بیهقی او را «خادم خاصه» نامیده، دست به اتمام بقعه رضوی و ابادانی مشهد زد. آنگاه سوری‌ بن مُعْتَزّ الا مُعِزّ، مشهور به معاشر دیوان که از سوی سلطان‌محمود بر خراسان امارت داشت «و حرف ستمکاری، مردی نیکو صدقه و نماز بود و آثارهای خوش، وی را به طوس هست»، [۴] چیزهای دیگری حرف حرم افزود و مناره‌ای برای ثانیه بساخت «ودیهی خرید فاخر و حرف آن وقف کرد» [۵] و اولین حصار را به دور آبادی برافراشت. این بناگر باب حمله غُز‌ها در ۵۴۸ق/۱۱۵۳م دچار آفت شد.

خرید این محصول