شرح مختصر : کورش در دوران زمامداری خود، از تدبیر اقتصادی و اجتماعی عاقلانهای که کمابیش حرف اساس خواستههای کشورهای وابسته بود، اطاعت میکرد. از این بیان او که میگوید: «رفتار پادشاه با اقدام شبان تفاوت ندارد، چنانکه شبان نمیتواند از گلهاش بیش از آنچه به آنها پرستش میکند، بردارد. همچنان پادشاه از شهرها و مردم همانقدر میتواند استعمال آهسته که آنها را خوشبخت میدارد.» و نیز از رفتار و سیاست همگانی او، به احسان پیداست که وی تحکیم و تثبیت پادشاهی خود را در تأمین خوشبختی آدم میدانست و کمتر به پشت زراندوزی و تحمیل مالیات بر کشورهای وابستهٔ خویش بود. او در دوران جهانگشایی نه عزب از کشتن و کشتارهای بیمناک خودداری کرد بلکه به باورهای مردم احترام گذاشت و آنچه را که از کشورهای شکستخورده ربوده بودند، پس داد. «بر اساس تورات، پنج الف و چهار سد ظرف ذهب و سیم را به بنیاسراییل میبخشد، پرستشگاههای مردم شکستخورده را میسازد و میآراید.» و به گفتهٔ گزنفون، اقدام او به سمت گونهای بوده که «همه میخواستند جز خواستهٔ او چیزی بر آنها حکومت نکند.» کمبوجیه حرف آنکه از کیاست کورش بهرهای نداشت و از سیاست آزادهٔ وی پیروی نمیکرد، در دوران توانمندی خود به گرفتن مالیات از مردم ناکام نپرداخت، بلکه مانند کورش ارجمند به گرفتن هدیههایی چند خرسند بود.
فهرست :
بنیان گزاری اقبال هخامنشی و تسلط هخامنشیان
اصلاحات داریوش یکم و انتظام
اجتماعی – اقتصادی امارت هخامنشیان
اجلاس مشورتی سران خاندان های بزرگ
الف) بیان هوتانه
ب) نطق مگابیز
ج) نطق داریوش
برخوردهای ایران و یونان
اجلاس مشورتی سران آل های بزرگ
خشایارشاه
تمدن ایران باب عهد هخامنشیان
راه امارت و سازمان اداری
برتری دموکراسی
ارزش آزادی
راه ادراه ی کشورها
راههای ارتباطی
نیروی دریایی
سازمان ارتش
دادرسی و دادرسی
سازمان قضایی
قوانین جزایی و انواع کیفر
اوضاع اقتصادی و اجتماعی دوره هخامنشیان
موسسه اقتصادی در پیمان هخامنشی
پیشرفت اجتماعی و اقتصادی در این سرزمین
از هم پاشیدن انتظام اشتراکی ماقبل تاریخ:
نظام اجتماعی اقتصادی قبایل ایران دیرین
وضع اجتماعی و اقتصادی ملل باب دوران ی هخامنشی
سیاست اقتصادی سلاطین هخامنشی
ظهور بانکهای خصوصی
رفتار مردم، اقتصاد و اجتماع
روابط تدریجی اقتصاد کشاورزی
زمین های کشاورزی و باغ ها
قراردادهای اجاری
اراضی پرستشگاهها و تشکیلات اداری سلطنتی
تکالیف مالی آتشکده بابلی
عدالت گوبارو
نظام ارضی
نظام اجتماعی و اداره اداری ایران باب زمان داریوش
اداره اداری
پرورش اداری وکشوری
تشکیلات، طبقات و مقامات
ارتباطات (روابط عمومی)
اشکوبهها اجتماعی هخامنشیان
طبقات اجتماعی هخامنشی از نظر هرودت
طبقات اجتماعی در بابل
اشکوبهها اجتماعی از تماشا کوروش
دراز پایه ترین مقام های نظام اداری
الف) رئیس تشریفات:
رئیس تشریفات دربار، بلندپایه ترین مقام پشت از امپراطور
ب) استوار مقام رئیس تشریفات
پ) اداره بارگاه
ث) خزانه صلابه بارگاه
انبار شاهی
کارمندان و کارکنان
وضعیت دستمزدها
دستمزدها
حسابداری ایران در دوره هخامنشیان
درآمد و تشکیلات مالی
ارحام خراجگزار و ارحام هدیه دهنده
از کوروش حرف داریوش
صفت باج و سکه
مالیات ها
مالیات
پاس سنگین مالیات
اسلوب مودیان مالیاتی
تجارت و بازرگانی
امور مالی و حسابداری و مقایسات
پیدایش بانک
قیمت ها
زن در شاهنشاهی ایران