بورس اوراق بهادار از تمام بازارهای مالی است که در آن اوراق بهادارمورد داد و ستد رسم می گیرد . فعالیت این نهاد اقتصادی آثارمثبتی را حرف اقتصاد و بویژه تدبیر سرمایه در کشورها ی جوراجور و به تبع آن در کشورهای اسلامی در بر دارد و از اینرو اظهار پدیده مذکوربراساس احکام اسلامی از ضرورتهای جوامع اسلامی محسوب می گردد . از آنجائیکه مرکز معاملات اوراق‌بهادار و سهام اوراق بهاداردر جمع پدید ه های جدید و نوظهوربشمارمی جدول لذا می بایست در قالب مسائل مستحدثه مناسبت تبیین رسم گیرد که انجام این مهم از طریق تحقیق و بررسی اطراف مؤلفه ها و عناصر آن امکانپذیر است . این تحقیق در راستای هدف فوق و درجهت تطبیق احکام اسلامی و بویژه فقه امامیه با مؤلفه های اصلی بورس اوراق بهادارانجام پذیرفته است که در نتیجه ثانیه مشخص گردید ، معاملات عادی بورس اوراق بهادارازلحاظ ضابطه فقهی شرعی وجود داشتن عوضین و معاملات آتیه بورس اوراق ارزشمند از لحاظ ضوابط فقهی معلوم بودن ، تحویل و رسید واقباض عوضین دارای پیچیدگی شرعی هستند ، ضمن آنکه هردو نوع معاملات ذکر شده بدلیل عدم رعایت شرایط فقهی متعاملین نیز دارای پیچیدگی شرعی می باشند .

واژگان کلیدی : بورس اوراق بهادار، بورس لعب ، پیمان بیع ، قرارداد دیِن ، ابزارهای مشتقه ، حق اختیار معامله ،پیمان آتی ، قراردادهای آتی .

سیاهه مطالب

فصل اول :کلیات

1-1-مقدمه. 2

1-2-طرح مسئله ، تشریح وتحدید سوژه تحقیق . 3

1-7-سازماندهی تحقیق. 5

1-8-اهمیت و ارزش تحقیق. 5

1-9-موانع و مشکلات تحقیق. 6

1-10-تعریف مفاهیم 6

1-11-شرح عملکرد بازاربورس اوراق بهادار. 13

1-12-تاریخچه بورس اوراق بهادار. 17

1-12-1-تاریخچه مرکز معاملات اوراق‌بهادار و سهام در آفاق . 17

1-12-2-تاریخچه بورس باب ایران . 18

1-12-3-کمیته تخصصی فقهی بورس.. 19

1-13-ادبیات موضوع. 21

فصل دوم : اصول تئوری (اقتصادی – فقهی ) بورس اوراق بهادار

2-1-مبانی نظری مرکز معاملات اوراق‌بهادار و سهام اوراق بهاداراز تماشاگاه اقتصادی . 28

2-1-1-بازارهای مالی. 28

2-1-2-آثاربازاربورس اوراق بهاداربراقتصاد 29

2-1-2-1-آثار بازار مرکز معاملات اوراق‌بهادار و سهام اوراق بهاداربراقتصاد کلان . 29

2-1-2-2-آثار بازار بورس اوراق بهاداربراقتصاد خرد 31

2-2-مبانی نظری مرکز معاملات اوراق‌بهادار و سهام اوراق بهاداراز منظر احکام اسلامی . 32

2-2-1-آراء فقها در باب ماهیت ، صحّت و لزوم قراردادها باب اسلام 33

2-2-2-آراء فقها در اسم مهمترین احکام عام معاملات در اسلام 42

2-2-2-1-ممنوعیت اکل مال به سمت اسم . 42

2-2-2-2-ممنوعیت آسیب وضرار . 45

2-2-2-3-ممنوعیت ربا 48

2-2-2-4-ممنوعیت غَرَر. 49

2-2-3- آراء فقها در اسم احکام اختصاصی معامله‌ها .. 53

2-2-3-1-دِین. 54

2-2-3-2-شراکت.. 56

2-2-3-3-بیع. 59

2-2-4-آراء فقها و اندیشمندان اسلامی باب باب مرکز معاملات اوراق‌بهادار و سهام اوراق بهادار. 70

2-2-4-1-آراء فقها و اندیشمندان امامیه در اسم معامله‌ها بورس و بورس بازی.. 70

2-2-4-2-آراء فقها و اندیشمندان سزا سنّت باب باب معامله‌ها بورس و بورس لعب .. 76

2-3-جمع بندی وخلاصه مطالب فصل دوم 84

فصل سوم : ضوابط احکام اسلامی در باب مؤلفه های اصلی بورس اوراق بهادار

3-1-احکام فقهی وکالت و برابرسازی ثانیه با شرایط کارگزاری در بورس اوراق بهادار . 86

3-1-1-ماهیت جانشینی باب فقه اسلامی . 86

3-1-2-قلمرو اختیاروکالت در فقه اسلامی. 87

3-1-3-جایز بودن وکالت در فقه اسلامی. 88

3-2-احکام فقهی ایجاب و اجابت و تطبیق آن باشرایط ایجاب اجابت در بورس اوراق ارزشمند . 90

3-3-احکام فقهی عوضین و برابرسازی ثانیه با شرایط عوضین در مرکز معاملات اوراق‌بهادار و سهام اوراق ارزشمند . 94

3-3-1-عین وجود داشتن . 94

3-3-2-مالیَّت داشتن. 101

3-3-3-معلوم بودن. 102

3-3-4-مملوک وجود داشتن . 103

3-3-5-مشروع بودن. 104

3-3-6-معُیُّن بودن. 105

3-4-احکام فقهی استرداد عوضین و برابرسازی آن با تحویل عوضین در بورس اوراق بهادار. 106

3-4-1-وجود عوضین. 107

3-4-2-توانایی برتسلیم عوضین. 109

3-5-احکام فقهی رسید واقباض عوضین وتطبیق ثانیه باقبض واقباض دربورس اوراق ارزشمند . 112

3-6-احکام فقهی متعاملین و تطبیق آن با شرایط متعاملین باب مرکز معاملات اوراق‌بهادار و سهام اوراق بهادار. 114

3-6-1-صلاحیت برخوردارشدن از حقوق یا اهلیّت در تمتّع. 115

3-6-2-صلاحیت تشکیل قراردادها الا اهلیّت استیفا 116

3-7-جمع بندی و خلاصه مطالب فصل سوم : 118

دوران چهارم :پاسخ به سمت سئوالات و بررسی فرضیات تحقیق

4-1-پاسخ به سئوال و بررسی فرضیه اول. 120

4-2-پاسخ به سئوال و امعان فرضیه دوم 120

4-3-پاسخ به سمت سئوال و بررسی فرضیه سوم 121

4-4-پاسخ به سمت سئوال و بررسی فرضیه چهارم 121

4-5-پاسخ به سئوال و بررسی فرضیه پنجم 122

4-6-پاسخ به سمت سئوال و امعان فرضیه ششم 122

4-7-پاسخ به سمت سئوال و بررسی فرضیه هفتم 123

4-8-پاسخ به سئوال و امعان فرضیه هشتم 123

4-9-جمعبندی و نتیجه گیری. 125

ضمیمه. 127

فهرست منابع. 132

جوهره انگلیسی . 141

عنوان : امعان فقهی احکام معاملات مرکز معاملات اوراق‌بهادار و سهام اوراق بهاداراز منظر فقه اسلامی

چکیده

مرکز معاملات اوراق‌بهادار و سهام اوراق ارزشمند از جمله بازارهای مالی است که باب ثانیه اوراق بهادارمورد داد و ستد قرار می گیرد . پرکاری این نهاد اقتصادی آثارمثبتی را حرف اقتصاد و بویژه مدیریت سرمایه در کشورها ی مختلف و به تبع آن در کشورهای اسلامی در بر دارد و از اینرو اظهار پدیده مذکوربراساس احکام اسلامی از ضرورتهای جوامع اسلامی محسوب باده گردد . از آنجائیکه بورس اوراق بهاداردر زمره پدید ه های جدید و نوظهوربشمارمی جدول بنابراین می بایست در قالب مسائل مستحدثه مناسبت تبیین قرار گیرد که انجام این مهم از طریق تحقیق و امعان اطراف مؤلفه ها و عناصر آن امکانپذیر است . این تحقیق باب راستای هدف فوق و درجهت برابرسازی احکام اسلامی و بویژه فقه امامیه حرف مؤلفه های حقیقی بورس اوراق بهادارانجام پذیرفته است که باب نتیجه ثانیه مشخص گردید ، معاملات عادی بورس اوراق بهادارازلحاظ دستور فقهی شرعی وجود داشتن عوضین و معاملات آتی مرکز معاملات اوراق‌بهادار و سهام اوراق بهادار از لحاظ ضوابط فقهی معلوم بودن ، تحویل و