خلاصه:
در سیستمهای قدرت و شبکههای انتقال و توزیع انرژی الکتریکی، تکتک تجهیزات نقش اساسی دارند و ابراز هرگونه عیبی باب آنها، ایجاد اختلال در شبکه، اتصال کوتاه و قطع برق را به همراه دارد. خاموشی و جایگزینی تجهیزات معیوب هزینههای هنگفتی را به سمت شبکه تحمیل مینماید. بنابراین بررسی و تحلیل بروز عیب باب تجهیزات از اهمیت خاصی برخوردار میباشد و در صورت شناخت این عیوب و سعی در جلوگیری از بروز آنها از هدر رفتن سرمایه اقتصادی کشور جلوگیری به عمل میآید.
برقگیرها از جمله تجهیزاتی هستند که جهت محدود کردن اضافه ولتاژهای بیدوام ( صاعقه و کلیدزنی) باب شبکههای انتقال و توزیع به کار میروند. برقگیرها اثنا اینکه حفاظت تجهیزات باب مقابل اضافه ولتاژهای گذرا را بر عهده دارند، باید در مقابل اضافه ولتاژهای موقتی از خود واکنشی نشان ندهند و همچنین با توجه به شرایط محیطی منطقه مورد بهرهبرداری ، نظیر رطوبت و آلودگی، عملکرد صحیح و قابل قبولی را ارائه دهند.
بر حرف برابر گزارشهای رسیده از تخریب برقگیرهای پست ۲۳۰/۴۰۰ کیلوولت فیروزبهرام و به سمت منظور بررسی علل این حوادث این پروژه را به انجام رسید.
باب این برنامه ابتدا به بررسی انواع اضافه ولتاژهای محتمل در شبکههای قدرت پرداخته میشود، سپس برقگیرها به عنوان یکی از تجهیزات مهم برای محدود کردن این اضافه ولتاژها معرفی شده و چگونگی طراحی و تعیین پارامترها و مشخصات برقگیر جهت حفاظت مناسب از شبکه مورد بحث قرار میگیرد. در فصل چهارم عوامل کلی که سبب اخلال باب عملگرد برقگیر میشوند مورد بررسی قرار میگیرند. باب فصل پنجم با استعمال از نرمافزار EMTP که قادر است حالات گذرا را بطور دقیق در شبکه آنالیز نماید شبکه مورد نظر شبیهسازی شده و شکل موج اضافه ولتاژهای تولید شده در شبکه در زمان وقوع حادثه محاسبه و ترسیم شده است.
با بررسی نتایج شبر آمده و مقایسه شکل موج اضافه ولتاژهای تولید شده با شکل موج اضافه ولتاژهای فروزرونانسی، وقوع پدیده فرورزونانسی در پست فیروزبهرام کاملاً مشهود است و اضافه ولتاژهای ناشی از این پدیده انگیزه تخریب برقگیرهای این پست گردیده است. در پایان نیز پیشنهاداتی جهت جلوگیری از ابراز ازنو چنین حوادثی در پست مذکور ارائه شده است.
فهرست مطلبها
دوران اول: آغاز
۱-۱-کلیات
۱-۲-هدف
فصل دوم: بررسی انواع افزون ولتاژها در سیستمهای قدرت و علل پیدایش آنها
۲-۱- آغاز
۲-۲- انواع جوراجور اضافه ولتاژها در شبکه
۲-۲-۱- اضافه ولتاژهای صاعقه
۲-۲-۱-۱- مشخصه افزون ولتاژهای صاعقه
۲-۲-۲- افزون ولتاژهای کلید زنی (قطع و وصل)
۲-۲-۲-۱- موج استاندارد قطع و وصل یا کلیدزنی
۲-۲-۲-۲- اسباب بروز اضافه ولتاژهای کلیدزنی
۲-۲-۲-۲-۱- اضافه ولتاژهای ناشی
از کلیدزنی جریانهای سلفی و خازن
۲-۲-۲-۲-۲- افزون ولتاژهای کلیدزنی
ناشی از تغییرات ناگهانی بار
۲-۲-۳- اضافه ولتاژهای موقت
۲-۲-۳-۱- آغاز
۲-۲-۳-۲- خطاهای زمین
۲-۲-۳-۳- تغییرات ناگهانی بار
۲-۲-۳-۴- اثر فرانتی
۲-۲-۳-۵- تشدید باب شبکه
۲-۲-۳-۶- تشدید در خطوط موازی
فصل سوم: نحوه تعیین پارامترهای برقگیر جانب حراست از شبکه در مقابل اضافه ولتاژها
۳-۱- آغاز
۳-۲- برقگیرهای اکسید روی
۳-۲-۱- ساختمان مقاومتهای غیر خطی
۳-۲-۲- منحنی ولت – آمپر غیرخطی مقاومتها
۳-۲-۳- پایداری حرارتی، اختلال حرارتی
۳-۲-۴- تعاریف و ویژگیها برقگیرهای اکسید روی
۳-۲-۴-۱- ولتاژ نامی
۳-۲-۴-۲- مقدار حقیقی ولتاژ بهرهبرداری
۳-۳-۴-۳- حداکثر ولتاژ کار دائم
۳-۲-۴-۵- ولتاژ تخلیه
۳-۲-۴-۶- مشخصه حفاظتی برقگیر
۳-۲-۴-۷- نسبت حفاظتی
۳-۲-۴-۸- حاشیه حفاظتی
-۲-۴-۹- جریان مبنای برقگیر
۳-۲-۴-۱۰- ولتاژ مرجع
۳-۲-۴-۱۱- جریان دائم برقگیر
۳-۲-۴-۱۲- جریان تخلیه نامی برقگیر
۳-۲-۴-۱۳- قابلیت اسم انرژی
۳-۲-۴-۱۴- کلاس تخلیه برقگیر
۳-۲-۵- انتخاب برقگیرها
۳-۲-۵-۱- انتخاب ولتاژ نامی و ولتاژ کار دائم
برقگیر
دوران چهارم: بررسی اسباب ایجاد اختلال در برقگیرهای اکسید روی
۴-۱- آغاز
۴-۲- اشکالات مربوط به طراحی و ساخت برقگیر
۴-۳- پایین بودن کیفیت قرصهای وریستور
۴-۴- پیرشدن قرصهای اکسید روی تحت ولتاژ
نامی در طول زمان
۴-۵- نوع متالیزاسیون مورد استفاده
روی قاعده قرصهای اکسید روی
۴-۶- زوال کیفیت بایست عایق سطحی روی وریستورها
۴-۷- اشکالات مربوط به سمت انتخاب نوع برقگیر ومحل ثانیه در شبکه
۴-۷-۱- پایینبودن ظرفیت برقگیر مورد تعیین نسبت به قدرت صاعقههای حاضر در محل
۴-۷-۲- پایینبودن ولتاژ آستانه برقگیر انتخاب شده نسبت به روی TOV
۴-۸- اشکالات ناشی از روال نگهداری و بهرهبرداری از برقگیر
۴-۸-۱- وجود تخلیه جزئی باب داخل محفظه برقگیر
۴-۸-۲- آلودگی روی خارجی محفظه برقگیر
۴-۸-۳- اکسید شدن و خرابی کنتاکتهای
مدارات خارجی برقگیر
دوران پنجم: شناسایی پدیده فرورزونانس و بررسی حادثه پست ۲۳۰/۴۰۰ کیلوولت فیروز بهرام
۵-۱- مقدمه
۵-۲- شناسایی پدیده فرورزونانس
۵-۳- فرورزونانس
۵-۳-۱- فرورزونانس سری یا ولتاژی
۵-۳-۲- فرورزونانس موازی یا فرورزونانس جریانی
۵-۴- طبقهبندی مدلهای فرورزونانس
۵-۴-۱- مدل پایه
۵-۴-۲- الگو زیر هارمونیک
۵-۴-۳- مدل شبه پریودیک
۵-۴-۴- مدل آشوب گونه
۵-۵- شناسایی فرورزونانس
۵-۶- جمعآوری دادهها شبکه وپست جانب شبیهسازی و
بررسی حادثه برید فیروز بهرام
۵-۷- بررسی اتفاق مورخ ۲۸/۲/۸۱ پست فیروز بهرام
۵-۷-۱-مدلسازی ومطالعه حادثه با استفاده از
نرمافزار emtp
۵-۷-۱-۱- رفتار برقگیرهای جانب اولیه و ثانویه ترانسفورماتور در اثنا وقوع حادثه
۵-۷-۱-۲- رفتار برقگیر فاز T سمت KV230 ترانسفورماتور در هنگام اتفاق حادثه
۵-۷-۱-۳- بررسی روشهای جهت جلوگیری از وقوع پدیده فرورزونانس باب پست فیروز بهرام
الف- وجود بار در جانب ثانویه ترانسفورماتور
ب- ترانسپوز کردن خط رودشور – فیروز مریخ
دوران ششم: نتیجهگیری و پیشنهادات
۶-۱- نتیجهگیری و پیشنهادات
ضمائم
منبعها و مرجعها