موضوع تحقیق : رابطه ی علم و دین

خرید این محصول

» :: موضوع تحقیق : رابطه ی بیرق و بدهی

موضوع تحقیق : رابطه ی علم و دین

فهرست مطالب:

3_.......................................................................................................چکیده

4_...................................................................................................چیستی دین

5_..................................................................................................چیستی علم

8_................................................................................نسبت های ممکن میان علم و بدهی

9_............................................................................................تعارض علم و بدهی

9_.................................................................................................اقسام تعارض

12_..........................................................................................گونه های اختلاف

19_............................................................................................تفارق علم و دین

23_............................................................................................تعاضد علم و بدهی

30_.......................................................................................................منابع

امعان قدیمی نسبت میان «عقل و دین» و تعامل بین داده های دینی و یافته های بشری و تبیین حوزة هر یک از این دو مقوله ، از دیر زمان توجه فیلسوفان و متألهان ادیان مختلف را به خود احضاریه کرده است. این مسأله از مسایل بااهمیت باب عرصة دین پژوهی به شمار می آید، به گونه ای که پهنة تاریخ ادیان را می توان صحنة حرف وگوها و مباحثات مستمر عقل و بدهی قلمداد کرد که سابقة چهرة جدید آن تحت عنوان «علم و دین» به اواسط قرون وسطی باده رسد . 

• چکیده

بررسی قدیمی انتساب میان «عقل و دین» و تعامل بین داده های دینی و یافته های بشری و تبیین حوزة تمام یک از این دو باب ، از دیر زمان توجه فیلسوفان و متألهان ادیان مختلف را به سمت خویش جلب کرده است. این مسأله از مسایل مهم باب عرصة دین پژوهی به رقم می آید، به گونه ای که پهنة تاریخ ادیان را می توان صحنة گفت وگوها و مباحثات مستمر عقل و بدهی قلمداد کرد که سابقة چهرة جدید آن تحت عنوان «علم و دین» به اواسط قرون وسطی باده رسد . 
سؤال اصلی باب عصر احداث علم جدید این است که به هنگام وقوع ناسازگاری میان علم و آنچه محصول وحی ایزدی است، چه باید کرد؟ این بحث به دلیل اهمیتش، اندیشمندان بسیاری را حرف گرایش های متفاوت به خود مشغول ساخت. عده ایا حرف ابراز رابطة خصمانه میان علم و دین کوشیدند تا آن دو را ناسازگار جلوه دهند، تا جایی که «برتراند راسل» این ناسازگاری را در گوهر علم و اصل دین دانست. در برابر ، برخی از فیلسوفان و متکلمان و افزون از همه ، کسانی که هم مهر دین بر دل داشتند و هم اهتمام بهمن‌ماه به علم ، سعی کردند تا تحمل و انطباق یافته های علمی را حرف تعالیم الهام به اثبات رسانند. از سوی دیگر، کسانی بسان «کانت» و «اگزیستانسیالیست ها» و طرفداران نظریه تجزیه شفاهی ، ساز جدایی مطلق علم و دین را نواختند. 
در این نوشتار ، پس از ایضاح مفهوم‌ها «علم » و «دین» و تاویل نسبتهای ممکن بین آنها ، رابطة علم و دین و کیفیت رفع تعارض آن دو از تماشاگاه استاد مطهری( 1358-1299ش.) بیان شده است. 

• چیستی دین

دین در کلمه به معانی مختلف، از تمام به معنای عبادت ، انقیاد، خضوع ، فرمانبرداری، اطاعت، تسلیم، بادافره و مکافات، شریعت، ملک، اسلام ، توحید، ورع، امر و سیره، عادت و شأن، ذلت، برافروختگی و غلبه و استعلاء، رفعت و سلطان، حساب، معصیت، آداب و قانون، آمده است. 1 کلمه «دین» با شکل های جوراجور ، 92 بار در کتاب‌الله کریم آمده که غالباً به مفهوم توحید و یگانگی ، حکم، اطاعت ، جزا و پاداش، حسابرسی، خلق و شریعت است. 2 
دین در اصطلاح نیز تعاریف گوناگونی دارد؛ چاه آنکه دین از مفاهیم ماهوی تلف تا بتوان تعریفی باطنی از آن ارائه کرد. آموزگار مطهری با تاویل سه جهان بینی علمی ، فلسفی و دینی باب تفسیر انسان از جهان، دین و مذهب را به یک معنا گرفته و باب اسم محتوای دین و چیستی آن ، از جهان بینی شروع می کند. وی آفاق بینی را « شناخت» ؛ یعنی نوعی بینش ژرف درباره جهان که حیوانات فاقد آنند، دانسته و آدم را بر خلاف حیوانات که فقط جهان را احساس می کنند معاشر توانایی تفسیر جهان می داند و معتقد است همة دین ها ، رسم ها و مکتب ها و فلسفه های مدنی ، به یک سنخ جهان بینی متکی بوده، به گونه ای که بایدها و نبایدها را تعیین می آهسته و مسؤولیت هایی را به بود می آورد. پس جهان بینی زیرساز و تکیه گاه فکری آموزشگاه به شمار باده رود3 و جهان بینی مذهبی شامل جهان بینی علمی و فلسفی است ، مضاف بر اینکه از قداست(احترام معنوی و حرمت) نیز برخوردار است.4 
باید پذیرفت که تعریف دین اگر ممتنع نباشد، دشوار است؛ زیرا بدهی مظهر ای پیچیده و برخوردار از ابعاد متنوع است. از این چهره می توان با رویکردهای جوراجور پدیدارشناسانه (Phenomenological)، روان شناسانه(Psychological)، اجتماع شناسانه (Sociological)، آفرینش گرایانه (Nat uralistic)و …بدهی را تعریف کرد. اما همگی این تعاریف یا شامل اغیارند یا جامع افراد نیستند یا یکسونگرانه اند و یا با خوش پوز و بد بینی آمیخته اند. «جان هیک» می گوید: تمام این تعاریف به نوعی «برساخته» اند؛ یعنی ابتدا در تماشا می گیرند که این تعبیر چاه معنایی باید داشته باشد، سپس همان را به صورت یک تعریف بر آن بار می کنند.5 حاصل آنکه، باب تماس با اینگونه مفاهیم انتزاعی تنها باید مراد خود را از آن تاویل کرد. مراد از «دین» در این نوشتار، آلبوم آموزش‌وپرورش برآمده از گزاره های دینی و مذهبی است. منظور از گزاره های دینی و صفت همان آموزش‌وپرورش و حقایق منزل از طریق وحی است که از جاده کتاب و آداب به ما رسیده و شامل جهان بینی ، هستی شناسی، عقاید، احکام، خصلت و امثال آن می شود . 
چیستی بیرق  
کلمة «علم» به سمت معناها متفاوتی به کار برده می شود. گاهی « علم» را به معنای مطلق دانایی، دانش و معرفت به پیشه می برند. به این معنا، علم تمام یافته های آدمیت دربارة خود و جهان اطراف اوست که شامل «علوم مفهومی» و «علوم عبارت ای» اعم از حقیقی و اعتباری می شود. مطابق این معنا، اخلاق، دین، عرفان، تاریخ، سیاست، نجوم، فقه، بلاغت و لغت ، همه علم اند. باب اینجا علم معادل Knowledge است و باب برابر « جهل » قرار باده گیرد. در این کاربرد، علوم عملی و نظری، حضوری و اکتسابی تمام به طور یکسان علم خوانده می شوند. به نمودار زیر توجه شود: 
حضوری 
علم تصور 
حصولی اعتباری 
تصدیق متا فیزیکال 
باطنی علمی  
غیر متافیزیکال 
غیر علمی 

خرید این محصول