مکاتبه ی شیخ الرئیس ابن سینا با ابوسعیدابوالخیر

خرید این محصول

» :: مکاتبه ی شیخ الرئیس ابن سینا حرف ابوسعیدابوالخیر

مکاتبة پسر سینا و ابو سعید ابو الخیر

معرفى اجمالى‏

« مکاتبة ابن سینا و ابو سعید ابو الخیر»، رساله‏اى است به زبان عربى و بیان‏گر شبهه‏اى از طرف ابو سعید، باب زمینه دَوْر بودن قیاس و تاخت پاسخ از بو على.

قالب

رساله، بسیار کوتاه و فاقد باب‏بندى و فصل‏بندى است.

گزارش فحوا

سؤالى که ابو سعید مطرح کرده است، چنین است: حرف تدقیق به اینکه در قیاس، غرض، وصول به علم به نتیجه است، پس علم، تابع تاخت مقدمه قیاس؛ یعنى صغرا و کبرا است که معلوم هستند. در این میان، شکل اول نیز عمده قیاسات بوده و تاخت شکل دیگر بدان بازگشت مى‏یابند، لکن سؤال این است که چطور ما بدون بیرق به سمت جزئیات کلى، علم به خود کلى پیدا کنیم، باب حالى که علم به سمت شى‏ء کلى بدون علم به جزئیاتش مکن نیست.

شیخ الرئیس، در جواب، این مقدمه را رد مى‏کند که حتماً علم به شى‏ء کلى باید همراه با علم به مقدماتش باشد، زیرا از شرایط احکام کلیه نیست که یقین بدان مقتنص از جزئیاتش باشد و آنچه که این‏گونه اقتناص شده باشد( از راه استقراء)، مورد وثوق نخواهد بود، مگر بعد از استیفاى شرایط...

بو على، در ادامه، جواب دیگرى را به سمت چهره دیگر به این سؤال مى‏دهد؛ بو على معنى استقراء را در این‏جا، حکم کلى به ایجاب و سلب، به خاطر وجود آن حکم در جزئیات آن کلى، بیان مى‏کند و مى‏گوید: ثانیه حکم به حد اکبر براى حد اوسط، به خاطر وجود آن اکبر، باب جزئیات اوسطى که همان اصغر است، مى‏باشد، بعد مثال مشهور این قاعده را آورده و با بیان توضیحات تکمیلى، جواب جریده را تمام کرده و مى‏گوید: همین مقدار، در جواب این ابهام کفایت مى‏کند.

خرید این محصول